„Ostatni przejazd Turkiem” – pożegnanie MANów SG313

26 lutego 2023 /
MAN SG313 #770, fot. Antoni Stefański

Dzień Dobry!

Rok 2022 minął dla większości z nas tak szybko, jak się zaczął. W szczecińsko-polickiej komunikacji działo się sporo – wprowadzano i wycofywano kolejne tramwaje i autobusy, zmianie uległy siatki połączeń autobusowych w gminach Dobra i Kołbaskowo, dochodziło do kolejnych cięć w kursowaniu linii tramwajowych i autobusowych, ale z punktu widzenia tych, którzy interesują się trakcją autobusową, doszło do wydarzenia, które szczególnie się zaznaczyło na kartach historii – pod koniec lutego wycofano z eksploatacji ostatnie MANy SG313 Lion’s Classic G, należące do Szczecińsko-Polickiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego. Dokładnie przed rokiem, 26 lutego 2022 roku, Szczecińskie Towarzystwo Miłośników Komunikacji Miejskiej zorganizowało przejazd specjalny „turkiem” o numerze 770 z okazji wycofania ostatnich wysokopodłogowych autobusów w dziejach szczecińsko-polickiej komunikacji autobusowej. Dzięki nieocenionej pomocy i uprzejmości kierownictwa SPPK udział w imprezie był bezpłatny.

Zanim cokolwiek napiszę o imprezie, muszę nakreślić pewien rys historyczny. Dlaczego średniopodłogowe MANy zagościły na drogach Szczecina i Polic? Cofnijmy się do 2006 roku. Polska od dwóch lat była członkiem Unii Europejskiej, co przyniosło nowe sposoby na pozyskiwanie taboru autobusowego. Włodarze szczecińskich spółek zdawali sobie sprawę, że sytuacja jest krytyczna, a miasto nie było skore do finansowania regularnych zakupów fabrycznie nowych pojazdów. Dlatego chcąc się pozbyć najbardziej wyeksploatowanych pojazdów, jakimi były Jelcze i Ikarusy, zaczęli sprowadzać używane kilkudziesięcioletnie autobusy pochodzące od niemieckich przewoźników. Nie dość, że były one niskopodłogowe, co miało ogromne znaczenie, to pomimo wieku (najstarsze z nich pochodziły z 1992 roku) i pewnego stopnia wyeksploatowania, były utrzymane w lepszym stanie technicznym niż posiadany dotychczas tabor, a koszt ich zakupu był mniejszy, niż generalny remont takiego Ikarusa, czy Jelcza. Z tej okazji postanowiło skorzystać także SPPK, które w 2005 i 2006 roku kupiło jedenaście używanych MANów – osiem przegubowych (po 4 sztuki typów NG262 i NG312) i trzy solowe NL262, które pochodziły z Berlina (NL262 i NG312) i Essen (NG262). Mimo inwestycji w odmładzanie taboru sytuacja finansowa polickiego przewoźnika zaczynała być zła, a jego władzom zależało na szybkim i tanim pozbyciu się wysłużonych pojazdów. Dlatego w pod koniec 2006 roku, chcąc wycofać ostatnie jeżdżące Ikarusy, których stan wołał o pomstę do nieba, zdecydowano się na kupno czterech średniopodłogowych MANów SG313 Lion’s Classic G. Pojazdy zostały wyprodukowane w 2005 roku i nie zostały one odebrane przez zamawiającego je przewoźnika, a do tego koszt ich zakupu był bardzo atrakcyjny. Poczciwe „turki” zadebiutowały 13 grudnia 2006 roku i przez wiele lat obsługiwały przede wszystkim linię 107 oraz przewozy pracownicze do Zakładów Chemicznych, ale wielokrotnie zdarzało się, że kursowały na innych liniach obsługiwanych przez SPPK.

Wracając do imprezy, trasa przejazdu była bardzo długa i biegła ona w całości po drogach powiatu polickiego. W ciągu 6 godzin, pomiędzy 11:00 a 17:00, zawitaliśmy w te miejsca, gdzie można dojechać liniami ZDiTMu, jak i również na trasę linii samorządowej, część trasy dawnej linii powiatowej, a także tam, gdzie autobusy SPPK zwykle nie zaglądają. Całą trasę zamieszczam poniżej (wielkimi literami oznaczono miejsca fotostopów):

POLICE WYSZYŃSKIEGO POLANA (początek) – Police: Wyszyńskiego – Piaskowa – Grzybowa – rondo Pionierów – Siedlecka – Grunwaldzka – plac Chrobrego – POLICE RYNEK – Grunwaldzka – Kościuszki – Jasienicka – Kuźnicka – POLICE ZAKŁADY CHEMICZNE – Kuźnicka – Jasienicka – Piastów – Ogrodowa – POLICE JASIENICA – Ogrodowa – Broniewskiego – Piastów – Dębostrów – Niekłończyca – PRZEJAZD KOLEJOWY POMIĘDZY NIEKŁOŃCZYCĄ A UNIEMYŚLEM – Uniemyśl – DROGORADZ (przystanek Linii Samorządowej) – UNIEMYŚL (na wysokości posesji nr 89) – Mazańczyce – Trzebież: Kościuszki – Dworcowa – RAMPA KOLEJOWA PRZY ULICY DWORCOWEJ – Dworcowa – PLAC PRZED STACJĄ KOLEJOWĄ W TRZEBIEŻY – Dworcowa – Wkrzańska – Portowa – Kwiatkowskiego – TRZEBIEŻ (WYTWÓRNIA CUKIERKÓW) – Kwiatkowskiego – Portowa – Wkrzańska – Pienice – Brzózki – WARNOŁĘKA – Gosienica – Nowe Warpno: Szczecińska – Wojska Polskiego – PODGRODZIE – Nowe Warpno: Wojska Polskiego – Żeromskiego – GRILL – Wiejska – Wojska Polskiego – Szczecińska – DOBIESZCZYN – Podbrzezie – Tanowo: Szczecińska – Policka – TANOWO POLICKA (odcinek leśny pomiędzy przystankiem linii 103, a skrzyżowaniem z DW114) – Policka – Trzeszczyn: Kościuszki – Police: Tanowska – Licealna – PĘTLA PRZY DAWNYM LICEUM PRYWATNYM – Licealna – POLICE TANOWSKA SZKOŁA – Licealna – Tanowska – Piłsudskiego – Wyszyńskiego – rondo Majdańskiego – Wyszyńskiego –POLICE WYSZYŃSKIEGO POLANA (koniec)

„Termometr” z trasą przejazdu obowiązującą w dniu imprezy

Podczas tego ostatniego przejazdu z pasażerami nasz „turek” spisał się znakomicie. Dla licznie zgromadzonych miłośników, których zebrało się sześćdziesięciu (z czego czternaście osób to członkowie Towarzystwa), była to niezapomniana i pełna wrażeń okazja do wspomnień oraz doświadczenia końca pewnej epoki w dziejach szczecińsko-polickiej komunikacji autobusowej. Warto też wspomnieć, że poza liczną reprezentacją ze Szczecina i okolic gościliśmy również miłośników z Warszawy i Łodzi. Wszystkim zebranym chciałbym serdecznie podziękować za wspólny udział w imprezie i cieszę się, że mogliśmy wspólnie spędzić ten niezwykły dzień.

Bilet pamiątkowy

Na sam koniec chciałbym szczególnie podziękować kilku osobom, które bardzo się przysłużyły do tego, że ten przejazd doszedł do skutku:

  • Tomaszowi Tokarzewskiemu, który wpadł na pomysł zorganizowania tej imprezy;
  • Kierownictwu Szczecińsko-Polickiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego  z Kazimierzem Trzcińskim na czele, za pomoc przy organizacji tego przedsięwzięcia;
  • Kacprowi Struzikowskiemu, za wykonanie okolicznościowego otablicowania w postaci tablicy czołowej oraz „termometrów”, które można zobaczyć w załączonej galerii;
  • a także pozostałym członkom Towarzystwa, którzy zaanagażowali się w organizację imprezy i wzięli w niej udział – Damianowi Damljanoviciowi, Sebastianowi i Joannie Kotyni, Wojciechowi Śmigielskiemu, Pawłowi Pieńkowskiemu, Kacprowi Gierlińskiemu, Piotrowi Rakowskiemu, Karolowi Kucharskiemu, Alexowi Młodawskiemu, Bartkowi Gacowi, Bartkowi Żurkowskiemu, Aleksandrowi Kwietniowi i Wojciechowi Stefaniakowi.

Serdecznie pozdrawiam i dziękuję za uwagę,

Antoni Stefański.